Xuất khẩu lao động Nhật Bản 2024: Điều kiện, hồ sơ, chi phí

Xuất khẩu lao động Nhật Bản là một trong những xu hướng được nhiều người lựa chọn trong thời gian vừa qua. Để tham gia chương trình làm việc tại đất nước mặt trời mọc bạn cần nắm được những thông tin gì, hãy cùng Trung Tâm Nhân Lực tìm hiểu rõ hơn thông qua bài viết dưới đây.

I. Đánh giá về thị trường Xuất khẩu Lao Động Nhật Bản hiện nay

Thị trường xuất khẩu lao động Nhật Bản hiện nay đang trở thành một điểm đến hấp dẫn cho nguồn nhân lực từ nhiều quốc gia trên thế giới. Với nhu cầu lao động ngày càng tăng và chính sách nhập cư linh hoạt, Nhật Bản đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho các công dân nước ngoài tìm kiếm cơ hội làm việc và phát triển sự nghiệp, trong đó có Việt Nam.

Một điểm đáng chú ý của thị trường xuất khẩu lao động Nhật Bản hiện nay là sự tăng trưởng về số lượng và đa dạng hơn về ngành nghề. Không chỉ các ngành công nghiệp truyền thống như xây dựng, chế tạo và nông nghiệp mà cả những lĩnh vực như y tế, dịch vụ, du lịch, giáo dục cũng đang có nhu cầu tuyển dụng lao động nước ngoài. Điều này tạo ra một loạt các cơ hội mới cho các công dân quốc tế mong muốn làm việc tại Nhật Bản.

Theo thống kê từ bộ Lao động – Thương binh và xã hội, tính đến quý I năm 2023, số lượng người lao động Việt Nam đang làm việc tại Nhật Bản là 17.710 người, chiếm tỉ trọng lớn thứ 2 trong tổng số lao động làm việc tại nước ngoài theo hợp đồng . Dự kiến trong thời gian tới, nhu cầu đi Nhật làm việc sẽ tiếp tục tăng lên với nhiều ngành nghề và mức thu nhập ngày càng cao. 

II. Có nên đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản không

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hóa, Nhật Bản với nền kinh tế mạnh mẽ và cơ hội việc làm hấp dẫn đã thu hút sự quan tâm của nhiều lao động Việt Nam. Dưới đây là một số lợi ích và khó khăn khi bạn tham gia hình thức lao động tại Nhật. 

Lợi ích

Thu nhập ổn định: Xuất khẩu lao động tại Nhật Bản thường mang lại thu nhập cao và ổn định hơn so với một số quốc gia khác. Điều này giúp người lao động cải thiện chất lượng cuộc sống và tích lũy được một khoản tiền tương đối để phát triển sau khi về nước.

Cơ hội học hỏi và chuyển giao công nghệ: Là một quốc gia tiên tiến về công nghệ, Nhật Bản giúp tạo ra nhiều cơ hội học hỏi và tiếp cận với các công nghệ hiện đại. Người lao động có thể trau dồi những kỹ năng và kiến thức mới để nâng cao khả năng và cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.

Mở rộng cơ hội nghề nghiệp: Bên cạnh khoản tiền tiết kiệm, sau khi về nước người lao động có trình độ tiếng nhật, tay nghề, ý thức kỷ luật tốt sẽ dễ dàng tìm kiếm được một công việc có mức thu nhập cao. Một số ngành nghề phù hợp cho người lao động sau khi về nước như: phiên dịch, giáo viên tiếng Nhật, nhân viên trong các công ty Nhật Bản,.v.v. 

Khó khăn

Mặc dù mang lại nhiều cơ hội việc làm và lợi ích về thu nhập nhưng xuất khẩu lao động đi Nhật cũng đặt ra những khó khăn và thách thức cho người lao động. Bên cạnh sự khác biệt về ngôn ngữ và văn hóa, công việc tại Nhật Bản cũng khá áp lực và đòi hỏi sự cam kết cao. Môi trường sống ít thân thiện có thể tạo ra sự cô đơn và khó khăn trong việc tạo mối quan hệ xã hội mới.

Ngoài ra, điều kiện thời tiết khắc nghiệt cũng là một trong những yếu tố khiến người lao động lo sợ. Vì vậy, việc quyết định có nên đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản hay không phụ thuộc vào khả năng thích nghi với ngôn ngữ và văn hóa, sự chuẩn bị tâm lý và tư duy của mỗi người.

III. Chi phí đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản bao nhiêu tiền?

Chi phí xuất khẩu lao động Nhật Bản phụ thuộc vào từng công việc, đơn hàng và từng công ty khác nhau. Theo đó, đơn hàng xklđ Nhật Bản 1 năm có mức chi phí dao động khoảng từ 40-55 triệu đồng. Chi phí hợp đồng lao động 3 năm trọn gói hiện nay khoảng từ 85 – 160 triệu đồng.

Mức phí này đã bao gồm các khoản chi phí khám sức khỏe, chi phí đào tạo tiếng Nhật, phí đào tạo tay nghề, phí dịch vụ, chi phí ăn ở tại Việt Nam, chi phí hồ sơ, visa, vé máy bay. Hiện nay, các trung tâm xuất khẩu lao động Nhật Bản mọc lên ngày càng nhiều với chi phí xuất cảnh khác nhau. Người lao động cần tỉnh táo tìm hiểu kỹ thông tin để tránh trường hợp mất tiền cho môi giới không đáng có.

IV. Các ngành nghề xuất khẩu lao động Nhật Bản gồm những gì?

Xuất khẩu lao động tại Nhật Bản cung cấp cơ hội việc làm ở nhiều ngành nghề khác nhau. Dưới đây là một số ngành nghề phổ biến mà người lao động thường tham gia tại Nhật:

Cơ khí

Nhật Bản là cường quốc kinh tế lớn thứ 3 trên thế giới với nền công nghiệp phát triển mạnh mẽ. Trong đó, cơ khí là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn với nhu cầu lao động trẻ, khỏe, nhiệt huyết. Những công việc phổ biến trong ngành cơ khí có mức thu nhập ổn định thu hút nhiều lao động Việt như: Hàn, tiện, gia công cơ khí, lắp ráp linh kiện máy móc, điện tử,  dập kim loại,.v.v.

Xây dựng 

Để phát triển cơ sở hạ tầng, ngành xây dựng tại Nhật Bản đang tăng cường nhu cầu về lao động. So với những ngành nghề khác thì điều kiện tuyển dụng của các đơn hàng xây dựng có yêu cầu khắt khe hơn về sức khỏe. Những công việc ngành xây dựng bạn có thể tham khảo như: giàn giáo, lát gạch, sơn xây dựng, buộc thép, cốp pha, hoàn thiện nội thất,.v.v.

Nông nghiệp

Trong những năm vừa qua, số lượng lao động Nhật Bản trong lĩnh vực nông nghiệp giảm mạnh do tác động tiêu cực của thiên tai. Vì vậy, nhu cầu tuyển dụng lao động nước ngoài đối với các công việc làm vườn, chăn nuôi ngày càng tăng.

Chế biến thực phẩm

Các đơn hàng chế biến thực phẩm như chế biến xúc xích, thịt gà, thịt nguội, chế biến, đóng gói sản phẩm, …  khá đơn giản và không yêu cầu quá khắt khe. Theo đó, những lao động nam nữ trong độ tuổi từ 18-32 có thể tham khảo khi lựa chọn tham gia xuất khẩu lao động tại Nhật.

Du lịch và nhà hàng

Với ngành du lịch phát triển, Nhật Bản có nhu cầu lớn về nhân viên nhà hàng, khách sạn và dịch vụ du lịch. Các vị trí như nhân viên phục vụ, dọn dẹp phòng khách sạn, vệ sinh tòa nhà,… cũng được nhiều lao động Việt Nam lựa chọn

Chăm sóc người cao tuổi

Với  tình hình dân số ngày càng già hóa tạo điều kiện cho người lao động có thể tham gia vào các vị trí chăm sóc người cao tuổi tại Nhật. Tuy nhiên, các đơn hàng điều dưỡng có yêu cầu khắt khe hơn về bằng cấp, kinh nghiệm và trình độ tiếng Nhật. Vì vậy, bạn cần tìm hiểu kỹ để không cảm thấy chán nản hoặc áp lực trong quá trình phỏng vấn và làm việc. 

V. Mức lương khi đi xuất khẩu lao động Nhật Bản như thế nào?

Hiện nay, mức lương xklđ Nhật Bản cơ bản của người lao động nhận được theo hợp đồng ký kết với các doanh nghiệp Nhật Bản tối thiểu từ 140.000 đến 160.000 yên/tháng tùy vào từng công việc và vị trí. Tương đương đương 25-30 triệu đồng/tháng tiền Việt Nam. Mức lương tương ứng với thời gian làm việc 5 ngày/tuần, mỗi ngày 8 tiếng, chưa trừ ăn uống và các khoản đóng bảo hiểm.

Mức lương cơ bản tại Nhật Bản được đánh giá khá cao so với những quốc gia khác. Ngoài mức lương cơ bản cao, người tham gia chương trình xuất khẩu lao động Nhật Bản còn được hưởng các quyền lợi theo quy định của pháp luật như: lương làm thêm giờ, nghỉ phép, nghỉ lễ có lương, được hoàn tiền bảo hiểm, tiền thuế trong thời gian đóng tại Nhật.

VI. Điều kiện để đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản

Xuất khẩu lao động Nhật Bản là một cơ hội hấp dẫn để các cá nhân có thể trải nghiệm môi trường làm việc chuyên nghiệp và nâng cao thu nhập. Tuy nhiên, để được đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản, người lao động cần đáp ứng một số điều kiện sau đây:

Độ tuổi và ngoại hình

Thông thường, người lao động xuất khẩu sang Nhật Bản có độ tuổi từ đủ 18 – 30 tuổi. Một số đơn hàng hợp đồng 1 năm hoặc đơn hàng đặc biệt có thể lấy đến độ tuổi 40 tùy vào từng công việc. Về ngoại hình, đối với nam yêu cầu cao từ 1m60 trở lên, đối với nữ cao từ 1m50 trở lên. Người lao động đảm bảo chưa từng xin visa đi Nhật hay chưa từng tham gia chương trình thực tập sinh kỹ năng tại Nhật.

Bằng cấp và kinh nghiệm

Để đủ điều kiện đi xuất khẩu Nhật Bản, bạn cần có trình độ tối thiểu tốt nghiệp cấp II trở lên và có khả năng học tiếng Nhật. Đa số đơn hàng đi Nhật không yêu cầu kinh nghiệm. Một số ít có yêu cầu tay nghề như hàn xì, may mặc, sửa chữa máy móc,.v.v.

Sức khỏe

Tất cả lao động trước khi tới Nhật làm việc đều phải đảm bảo sức khỏe bình thường và có giấy chứng của các bệnh viện đạt tiêu chuẩn khám cho người đi lao động nước ngoài. Theo đó, một số trường hợp không đủ điều kiện xuất khẩu lao động Nhật Bản có thể kể đến như người bị dị tật, mắc bệnh lao phổi,  bệnh tim, viêm gan B, HIV, mù màu,.v.v.

Tiếng Nhật

Một số đơn hàng xuất khẩu lao động Nhật Bản yêu cầu người lao động phải đạt chứng chỉ trình độ tiếng Nhật từ N4 trở lên. Vẫn có những công việc không bắt buộc, tuy nhiên chúng ta nên chủ động tìm hiểu và học hỏi để quá trình làm việc ở một đất nước xa lạ trở nên thuận tiện và dễ dàng hơn.

Một số điều kiện khác

• Người lao động không nằm trong những trường hợp bị cấm nhập cảnh ở Nhật Bản hoặc trong diện bị cấm xuất cảnh ở Việt Nam.
• Không có người thân trong sổ hộ khẩu định cư bất hợp pháp ở Nhật Bản.
• Người lao động không có tiền án tiền sự trước đó.

VII. Hồ sơ xuất khẩu lao động tại Nhật Bản gồm những gì?

Để đi xklđ Nhật Bản, người lao động cần chuẩn bị đầy đủ và chính xác một số giấy tờ sau đây:

Giấy khám sức khỏe 

Giấy khám sức khỏe đạt chuẩn là yêu cầu bắt buộc của các xí nghiệp Nhật Bản đối với người lao động. Theo đó, giấy khám sức khỏe phải được cấp tại các  đơn vị y tế có đủ điều kiện do bộ Lao động – Thương binh và xã hội quy định như bệnh viện bệnh viện Tràng An, Hồng Ngọc, bệnh viện Giao thông vận tải,.v.v.

Giấy xác nhận dân sự

Đây là giấy tờ quan trọng xác nhận bạn không có bất kỳ tiền án tiền sự hoặc đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo luật pháp Việt Nam. Trong hồ sơ xuất khẩu lao động Nhật Bản cần 01 bản giấy xác nhận dân sự hợp lệ. Nghĩa là có dán ảnh, đóng dấu giáp lai và có xác nhận của công an xã, phường nơi bạn cư trú.

Sơ yếu lý lịch

Hồ sơ đăng ký tham gia xklđ Nhật Bản cần 01 bản chính sơ yếu lý lịch có đóng dấu đỏ xác nhận của chính quyền địa phương nơi bạn cư trú. Lưu ý sơ yếu lí lịch tự khai trung thực, đầy đủ và không được tẩy xóa, sửa chữa.

Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân

Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân được cấp bởi UBND xã/phường nơi bạn cư trú. Với trường hợp thực tập sinh đã kết hôn hoặc ly hôn đều phải photo công chứng giấy xác nhận/quyết định xử lý của tòa án. Số lượng 1 bản.

Bằng tốt nghiệp/ chứng chỉ cấp cao nhất 

Nếu bạn đã tốt nghiệp cấp 3, trung cấp, cao đẳng, đại học thì photo bằng cấp và công chứng tại UBND xã/phường nơi bạn đang cư trú. Trường hợp vừa mới tốt nghiệp cấp 3 chưa được cấp bằng có thể nộp giấy chứng nhận tốt nghiệp để làm hồ sơ xuất khẩu lao động Nhật Bản.

Số lượng: 01 bản

Giấy khai sinh, sổ hộ khẩu và chứng minh thư nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân 

01 bản photo công chứng giấy khai sinh, sổ hộ khẩu, chứng minh nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân. Lưu ý, những giấy tờ này phải rõ nét, không bị vẩn mực khi in. CMND hoặc thẻ căn cước phải được in trên cùng 1 mặt giấy A4

Ảnh hồ sơ 

Ngoài những giấy tờ trên bạn cần chuẩn bị 12 ảnh 3×4; 12 ảnh 4×6; 06 ảnh 3,5×4,5, 06 ảnh 4,5 x 4,5. Lưu ý, ảnh hồ sơ đi Nhật có nền trắng, áo sơ mi trắng, đầu tóc gọn gàng, không chỉnh sửa, nam thắt cà vạt.

VIII. Quy trình thủ tục xuất khẩu lao động Nhật Bản

Quy trình xuất khẩu lao động Nhật Bản diễn ra gồm 7 bước. Cụ thể: 

Bước 1: Sơ tuyển

Các ứng viên đăng ký tham gia sơ tuyển để xét duyệt các điều kiện cơ bản về độ tuổi, chiều cao, cân nặng, trình độ hoặc tay nghề phù hợp với yêu cầu đi xuất khẩu lao động tại Nhật.

Bước 2: Khám sức khỏe

Khám sức khỏe nhằm loại ra các ứng viên không đủ điều kiện sức khỏe để làm việc tại nước ngoài. Trước khi đi khám, người lao động nên ngủ sớm, không sử dụng rượu bia hoặc chất kích thích để đảm bảo sức khỏe ổn định.

Bước 3: Đăng ký đơn hàng

Người lao động lựa chọn và đăng ký thi tuyển đơn hàng trực tiếp với cán bộ tuyển dụng của công ty.

Bước 4: Đào tạo nguồn và thi tuyển đơn hàng

Khi đã đáp ứng các yêu cầu cơ bản, người lao động được tham gia khóa đào tạo tiếng Nhật ngắn hạn và các kỹ năng khi tham gia phỏng vấn đơn hàng. Khóa học bao gồm cách chào hỏi và giới thiệu bản thân cơ bản bằng tiếng Nhật. Kèm theo đó là một số kỹ năng cũng như phong thái trong quá trình phỏng vấn.

Thi tuyển đơn hàng đi Nhật gồm 2 giai đoạn:

• Phỏng vấn đơn hàng: Gồm Phỏng vấn trực tiếp hoặc phỏng vấn gián tiếp qua mạng internet.
• Thi tuyển trình độ tay nghề: thi tay nghề (đơn hàng may mặc, cơ khí,…), thi thể lực, thi kỹ năng, các bài test IQ,.v.v.

Bước 5: Đào tạo chuyên sâu

Sau khi trúng tuyển đơn hàng, người lao động tham gia khóa đào tạo chuyên sâu để nâng cao trình độ tiếng Nhật và năng lực nghề nghiệp, đặc biệt là văn hóa Nhật Bản để có thể thích nghi với môi trường mới sau khi xuất cảnh. Thời gian đào tạo trung bình khoảng 4 đến 5 tháng. 

Bước 6: Xin visa

Trong quá trình người lao động tham gia đào tạo, công ty xuất khẩu lao động sẽ tiến hành xin visa/thị thực cũng như hoàn tất các thủ tục cần thiết để người lao động có thể sang Nhật Bản làm việc. Trong đó mất khoảng 3-4 tháng để xin tư cách lưu trú và khoảng 2 tuần để có visa xuất cảnh.

Bước 7: Xuất cảnh

Sau khi hoàn tất các thủ tục, thực tập sinh trúng tuyển sang Nhật làm việc theo thời gian đã ký kết (1 năm hoặc 3 năm tùy theo đơn hàng). Ngày xuất cảnh sẽ có người của công ty đưa các bạn ra sân bay để làm thủ tục. Sang đến Nhật sẽ có người của phía công ty Nhật đón bạn về nghiệp đoàn để học định hướng, văn hóa, cách làm việc và cách thích nghi.

IX. Giải đáp câu hỏi thường gặp

Đăng ký xuất khẩu lao động Nhật Bản ở đâu?

Để đăng ký xuất khẩu lao động Nhật Bản, bạn cần liên hệ với các công ty hoặc tổ chức xuất khẩu lao động đã được chính phủ phê duyệt. Theo đó, bạn có thể tìm hiểu thông tin của các đơn vị xuất khẩu lao động uy tín thông qua trang web chính thức của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc các diễn đàn việc làm. Tuy nhiên, hãy cẩn thận kiểm tra tính chính xác và uy tín của thông tin trước khi quyết định đăng ký.

Xuất khẩu lao động Nhật Bản cần tiếng Nhật N mấy?

Để xuất khẩu lao động Nhật Bản, yêu cầu về trình độ tiếng Nhật thường được xác định bằng cấp độ tiếng Nhật JLPT (từ N5 đến N1). Cấp độ JLPT yêu cầu cho xuất khẩu lao động Nhật Bản thường thay đổi tùy theo ngành nghề và yêu cầu của nhà tuyển dụng. Tuy nhiên, thông thường, những công việc yêu cầu trình độ tiếng Nhật càng cao tương ứng với mức lương và đãi ngộ càng tốt.

Đi XKLĐ tại Nhật dễ hay khó?

Với tỷ lệ người già tăng cao, đặc biệt là tình trạng thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng sau đại dịch covid khiến việc đi xuất khẩu lao động ở Nhật Bản không còn quá khó đối với người lao động. Chính phủ nhật đã nới lỏng những quy định về việc tiếp nhận người lao động nước ngoài đồng thời kéo dài thời gian của chương trình thực tập sinh tạo cơ hội rất lớn cho lao động Việt Nam.

Đi XKLĐ Nhật Bản bao nhiêu năm?

Hợp đồng xuất khẩu lao động Nhật Bản thường có 2 loại là 1 năm hoặc 3 năm. Đối với đơn hàng 1 năm chi phí thấp nhưng sẽ rất khó để quay trở lại Nhật. Hợp đồng xuất khẩu lao động 3 năm cho phép người lao động có thể kéo dài thời gian làm việc thêm 2 năm nữa hoặc tham gia chương trình kỹ năng đặc định để ở lại Nhật thêm 5 năm.

XKLĐ Nhật Bản có được hỗ trợ vay vốn không?

Hiện nay có 2 hình thức hỗ trợ người lao động vay vốn đi xuất khẩu lao động Nhật Bản phổ biến là vay vốn có tài sản đảm bảo hoặc vay vốn không thế chấp (có công ty đứng ra bảo lãnh). Cụ thể:

Vay vốn có tài sản đảm bảo

• Công ty phải cung cấp hồ sơ pháp lý; hồ sơ năng lực, hợp đồng phái cử, xác nhận bảng lương; hợp đồng lương của người lao động với xí nghiệp, bản cam kết trả nợ vốn vay cho ngân hàng.
• Ngân hàng thẩm định tài sản và cho phép người lao động vay khoảng 70-80% tổng chi phí đi mà người lao động kê khai + xác thực
• Lãi suất vay có nhiều ưu đãi  hỗ trợ lao động.

Vay vốn không thế chấp – Công ty đứng ra bảo lãnh

Theo quy định của Ngân hàng, người lao động phải ký hợp đồng gồm 3 bên: người lao động, ngân hàng và công ty phái cử. Theo đó, người lao động có thể vay một phần hoặc toàn bộ chi phí theo hợp đồng bảo lãnh

Có hình xăm có được đi XKLĐ Nhật Bản không?

Тһео quу địnһ сủа Вộ Ү tế, những người có hình xăm trổ trên da không đủ điều kiện tham gia chương trình xuất khẩu lao động tại Nhật. Theo đó, xăm hình là bệnh thuộc về hoa liễu và da liễu, là 1 trong 13 nhóm bệnh kһông đảm bảo ѕứс kһỏе để đi làm việc tại nước ngoài.

Tuy nhiên, những năm gần đây Nhật Bản không còn quá khắt khe đối với lao động nước ngoài. Những trường hợp có hình xăm nhỏ ở nơi kín đáo, không phản cảm vẫn có cơ hội được sang Nhật làm việc.

Không có bằng cấp 3 có đi xklđ Nhật Bản được không?

Đi xuất khẩu lao động Nhật Bản không nhất thiết phải có bằng tốt nghiệp cấp 3. Tuy nhiên, bằng cấp 3 sẽ giúp bạn tiếp cận được nhiều đơn hàng có thu nhập cao với môi trường làm việc tốt hơn. Trong khi đó bằng tốt nghiệp cấp 2 bị hạn chế hơn rất nhiều.

Như vậy, trên đây là tất cả những thông tin cần thiết khi xuất khẩu lao động Nhật Bản. Hiện nay, các công ty môi giới mọc lên ngày càng nhiều với những tư vấn sai lệch khiến người lao động hoang mang và dễ bị mất tiền oan. Hy vọng với những thông tin trung tâm nhân lực chia sẻ có thể giúp bạn hiểu rõ hơn các vấn để khi tham gia xuất khẩu lao động tại Nhật Bản.