Xuất Khẩu Lao Động Là Gì? Có Nên Đi Xuất Khẩu Lao Động?

Xuất khẩu lao động nhiều năm trở lại đây đã trở thành một hướng đi mà nhiều người quan tâm. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ xuất khẩu lao động là gì? Có nên đi xuất khẩu lao động không? Lợi ích, điều kiện tham gia và những lưu ý quan trọng. Liệu bạn có nên đi xuất khẩu lao động không? Cùng Trung Tâm Nhân Lực tìm hiểu và giải đáp qua bài viết dưới đây nhé.

Tìm hiểu tất tần tật về xuất khẩu lao động

Xuất khẩu lao động là gì?

Xuất khẩu lao động (XKLĐ) là tên gọi của hình thức đưa người lao động sang nước ngoài làm việc theo hợp đồng có thời hạn giữa người lao động, doanh nghiệp phái cử và đối tác tuyển dụng tại nước ngoài. 

Một mặt, xuất khẩu lao động giúp cung cấp nhân lực, giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân lực ở các nước đối tác như Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, Đức, Đài Loan,… Đồng thời, đây cũng là hình thức tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập và tích lũy kinh nghiệm làm việc trong môi trường quốc tế cho người lao động.

Tại Việt Nam, xuất khẩu lao động được quản lý bởi Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) và chỉ những công ty có giấy phép mới được phép tuyển dụng và đưa lao động ra nước ngoài.

>> Xem thêm: Đi Xuất Khẩu Lao Động Cần Những Gì? Những Điều Bạn Cần Biết

Lợi ích khi đi xuất khẩu lao động?

Đối với người lao động, xuất khẩu lao động đem đến nhiều lợi ích thiết thực về mặt kinh tế và trải nghiệm:

• Công việc ổn định với mức thu nhập tốt: Mức lương trung bình của lao động Việt Nam tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Đức… dao động từ 25 – 50 triệu đồng/tháng, tùy ngành nghề. Với người lao động phổ thông, mức lương này khó có thể có được khi làm việc tại Việt Nam.
• Trải nghiệm cuộc sống ở nước ngoài: Thực sự là vậy, nếu như với một người lao động bình thường thì việc ra nước ngoài du lịch sẽ là quá xa vời. Mặt tích cực của đi XKLĐ là bạn có cơ hội trải nghiệm, thăm thú một đất nước mới.
• Hỗ trợ tài chính cho gia đình: Nhiều lao động lựa chọn đi XKLĐ khi đang gặp khó khăn về kinh tế. Sau thời gian làm việc tại nước ngoài, bạn có thể giúp gia đình cải thiện kinh tế, xây dựng nhà cửa, đầu tư cho con cái học hành.
• Cơ hội học hỏi và nâng cao tay nghề: Người lao động được làm việc trong môi trường nước ngoài chuyên nghiệp, có cơ hội tiếp cận công nghệ tiên tiến.
• Mở rộng cơ hội việc làm sau khi về nước: Với kinh nghiệm làm việc quốc tế, người lao động có thể dễ dàng tìm được công việc tốt hơn tại Việt Nam.
• Cơ hội sinh sống và định cư tại nước ngoài: Ở một số nước, từ visa xuất khẩu lao động, bạn có thể học tập, nâng cao trình độ để chuyển đổi visa. Sau khi chuyển đổi, bạn có thể làm việc và sinh sống lâu dài tại nước ngoài.

Xuất khẩu lao động đem lại những lợi ích về kinh tế, sự nghiệp và trải nghiệm

Thách thức khi đi xuất khẩu lao động

Khi lựa chọn đi xuất khẩu lao động, bạn cũng sẽ phải đối mặt với một số thách thức nhất định. Những thách thức dưới đây là điều mà bạn cũng nên suy nghĩ và tính toán trước.

Chi phí ban đầu cao

Bạn sẽ cần chuẩn bị 80 – 200 triệu đồng để chi trả các khoản phí như đào tạo ngoại ngữ, khám sức khỏe, vé máy bay và các thủ tục xuất cảnh. Đối với những người có kinh tế khó khăn sẽ là một rào cản lớn. Có mong muốn đi, bạn sẽ tính toán về việc thực hiện các thủ tục vay vốn theo hỗ trợ của nhà nước, địa phương.

Yêu cầu về ngoại ngữ và kỹ năng

Một số thị trường như Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc yêu cầu lao động phải đạt trình độ ngoại ngữ nhất định (N4, EPS-TOPIK, B1 tiếng Đức). Nếu không đáp ứng được, bạn sẽ khó thích nghi và giao tiếp trong công việc. Học tiếng có thể là một trở ngại lớn với những bạn học lực kém hoặc độ tuổi cao.

Áp lực công việc và môi trường mới

Công việc tại nước ngoài thường đòi hỏi cường độ cao, nhiều ca làm đêm, làm thêm giờ. Môi trường làm việc kỷ luật nghiêm ngặt, áp lực năng suất lớn.

Lựa chọn đi xuất khẩu lao động, bạn phải sống xa gia đình trong thời gian dài, có thể gặp khó khăn về tâm lý, văn hóa, thời tiết.

Rủi ro khi chọn sai công ty tư vấn

Một số người lao động gặp phải công ty môi giới lừa đảo, bị thu phí cao bất hợp lý hoặc không được đảm bảo quyền lợi khi sang nước ngoài. Vì vậy, cần lựa chọn đơn vị XKLĐ uy tín, để tránh những rủi ro không đáng có này.

Có nên đi XKLĐ không?

Hình thức xuất khẩu lao động có nhiều ưu điểm và thực sự phù hợp với:

• Người có sức khỏe tốt, sẵn sàng làm việc với cường độ cao.
• Có mục tiêu tài chính rõ ràng, muốn cải thiện thu nhập trong thời gian ngắn.
• Sẵn sàng học hỏi ngoại ngữ và kỹ năng mới để phát triển bản thân.

Xuất khẩu lao động cũng có những hạn chế nhất định và một số người sẽ không phù hợp với XKLĐ như:

• Người có sức khỏe yếu, không thể làm việc với áp lực cao.
• Không muốn sống xa gia đình hoặc khó thích nghi với môi trường mới.
• Không có kế hoạch tài chính, dễ tiêu xài lãng phí số tiền kiếm được.

Đi xuất khẩu lao động là cơ hội và cũng có những khó khăn mà bạn cần vượt qua. Nếu bạn có sức khỏe tốt, sẵn sàng học hỏi và chịu khó làm việc, XKLĐ có thể là lựa chọn đáng cân nhắc.

XKLĐ là lựa chọn đáng cân nhắc với các bạn có sức khoẻ tốt, sẵn sàng học hỏi và chịu khó

Các thị trường xuất khẩu lao động phổ biến

Hoạt động xuất khẩu lao động bắt đầu từ năm 1980, cho đến năm 1991- cơ chế thay đổi, hoạt động này mới phát triển mạnh mẽ và mở rộng nhiều thị trường. Người lao động Việt đã và đang có mặt ở rất nhiều thị trường XKLĐ khác nhau. Dưới đây là một số thị trường XKLĐ phổ biến hiện nay. Mỗi thị trường xuất khẩu lao động có những đặc điểm riêng về thu nhập, điều kiện làm việc và cơ hội phát triển. 

Nhật Bản

Ưu thế

Hạn chế

+ Mức lương hấp dẫn, dao động từ 25 – 45 triệu đồng/tháng + Môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiện đại, giúp người lao động phát triển kỹ năng và tác phong công nghiệp. + Nhu cầu tuyển dụng lớn với nhiều ngành nghề như: điều dưỡng, cơ khí, điện tử, chế biến thực phẩm, phù hợp với lao động có tay nghề hoặc chưa có kinh nghiệm. + Cơ hội xin visa kỹ năng đặc định (Tokutei) để làm việc lâu dài hoặc định cư nếu đạt trình độ tiếng Nhật và tay nghề cao. + Cộng đồng người Việt tại Nhật đông đảo.

+ Yêu cầu cao về kỷ luật và tác phong làm việc, đòi hỏi người lao động phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định công ty. + Thường yêu cầu trình độ tiếng, chi phí khá cao. + Công việc có áp lực tương đối cao, yêu cầu năng suất cao và tinh thần làm việc chăm chỉ.

Hàn Quốc

Ưu thế	Hạn chế
+ Mức lương cao, trung bình từ 35 – 50 triệu đồng/tháng, đặc biệt trong các ngành sản xuất, xây dựng, ngư nghiệp. + Văn hóa có nhiều nét tương đồng với Việt Nam, giúp lao động dễ hòa nhập. + Có chương trình EPS-TOPIK giúp lao động đi làm hợp pháp với chi phí thấp hơn các chương trình khác.	+ Yêu cầu tiếng Hàn cao, người lao động phải thi đỗ kỳ thi EPS-TOPIK mới đủ điều kiện đi làm việc. + Chi phí sinh hoạt cao, đặc biệt là tại các thành phố lớn như Seoul hay Busan. + Khó gia hạn hợp đồng nếu không đáp ứng điều kiện từ phía chủ sử dụng lao động và chính phủ Hàn Quốc.

Đài Loan

Ưu thế

Hạn chế

+ Chi phí xuất cảnh thấp hơn nhiều so với Nhật Bản hay Hàn Quốc, phù hợp với lao động phổ thông. + Nhu cầu tuyển dụng liên tục và nhiều ngành nghề: các ngành sản xuất, chế biến thực phẩm, lắp ráp linh kiện, giúp việc gia đình,.. + Không yêu cầu kinh nghiệm cao. + Yêu cầu đầu vào không quá khắt khe, không đòi hỏi tiếng quá giỏi trước khi xuất cảnh. + Cộng đồng người Việt tại Đài đông, nhiều nét văn hóa tương đồng, giúp lao động dễ thích nghi với cuộc sống.

+ Mức lương thấp hơn so với Nhật Bản và Hàn Quốc, thường khoảng 25 – 35 triệu đồng/tháng. + Công việc thường mang tính lặp đi lặp lại, yêu cầu làm việc theo dây chuyền sản xuất với cường độ cao. + Chi phí sinh hoạt không rẻ, đặc biệt tại các khu đô thị lớn.

Đài Loan là thị trường dễ tiếp cận hơn, yêu cầu không quá khắt khe và chi phí thấp. Tuy nhiên công việc có cường độ cao và mức thu nhập không quá cao. Nhật Bản và Hàn Quốc phù hợp với lao động trẻ, có sức khỏe tốt và mong muốn mức thu nhập cao.

Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan là 3 thị trường XKLĐ phổ biến của lao động Việt

Ngoài 3 thị trường trên, Việt Nam cũng có nhiều lao động ở các quốc gia và khu vực khác như: Đức, Úc, Singapore,…

Trước khi lựa chọn thị trường xuất khẩu lao động, người lao động cần tìm hiểu kỹ về từng thị trường. Đặc biệt là về điều kiện tuyển dụng, mức lương, môi trường làm việc để có sự chuẩn bị tốt nhất.

Điều kiện xuất khẩu lao động

Mỗi thị trường sẽ có yêu cầu riêng với lao động xuất khẩu. Nhìn chung, người lao động cần đáp ứng các điều kiện sau:

• Độ tuổi: Thường từ 18 – 40 tuổi, tùy theo từng ngành nghề và quốc gia. Các ngành nghề như nông nghiệp, xây dựng, nhà máy thường lấy dải độ tuổi rộng hơn.
• Sức khỏe: Đạt tiêu chuẩn sức khỏe theo quy định, không mắc các bệnh truyền nhiễm như viêm gan B, lao phổi…
• Trình độ học vấn: Đa số các đơn hàng yêu cầu tốt nghiệp từ THPT. Một số đơn hàng khác chỉ yêu cầu từ tốt nghiệp cấp 2. Một số ngành nghề và thị trường có yêu cầu kỹ năng hoặc chứng chỉ nghề liên quan.
• Ngoại ngữ: Thường các thị trường XKLĐ sẽ yêu cầu trình độ ngoại ngữ cơ bản: tiếng Nhật, Hàn, Đức hoặc tiếng Trung.

Quy trình xuất khẩu lao động

Để tham gia xuất khẩu lao động, bạn sẽ cần thực hiện theo quy trình các (có thể quy trình ở mỗi công ty sẽ khác nhau đôi chút). Tuy nhiên 5 bước cơ bản sẽ bao gồm:

Bước 1: Tìm hiểu và chọn công ty tư vấn XKLĐ

Việc đi xuất khẩu lao động ở Việt Nam sẽ thường qua một công ty tư vấn và phái cử. Bởi vậy, đầu tiên, bạn sẽ chọn một công ty trong lĩnh vực để tham khảo thông tin thị trường và đơn hàng.

Nên lựa chọn công ty có giấy phép hoạt động do Bộ LĐ-TB&XH cấp. Đồng thời, chú ý kiểm tra hợp đồng, chi phí rõ ràng trước khi đăng ký. Bởi hiện nay có nhiều công ty tư vấn không uy tín, khiến người lao động “tiền mất tật mang”.

Bước 2: Khám sức khỏe

Sau khi được công ty tư vấn về xuất khẩu lao động, bạn sẽ đến với bước kiểm tra sức khỏe. Việc kiểm tra sẽ thực hiện tại bệnh viện đủ tiêu chuẩn theo yêu cầu của quốc gia tuyển dụng.

Nếu sức khỏe của bạn đạt yêu cầu, sẽ tiếp tục làm hồ sơ tham gia chương trình.

Bước 3: Học ngoại ngữ và kỹ năng

Bạn sẽ tham gia khoá học ngoại ngữ để đạt trình độ tiếng mà đơn hàng yêu cầu. Một số quốc gia như Nhật, Hàn, Đức,… bạn sẽ cần thi chứng chỉ. Ngoài ra, bạn cũng sẽ được đào tạo kỹ năng nghề và tác phong làm việc.

Bước 4: Thi tuyển và ký hợp đồng

Bạn sẽ tham gia phỏng vấn với doanh nghiệp nước ngoài (có thể là phỏng vấn trực tiếp hoặc phỏng vấn online). Khi trúng tuyển đơn hàng, bạn sẽ tiến hành ký hợp đồng lao động sau khi trúng tuyển.

Bước 5: Hoàn thiện hồ sơ và xuất cảnh

Bước cuối cùng là việc hoàn tất thủ tục pháp lý, xin visa và chuẩn bị xuất cảnh. Bạn sẽ bắt đầu làm việc tại nước ngoài theo hợp đồng đồng đã ký.

5 Bước cơ bản để đi xuất khẩu lao động

Lưu ý khi đi quyết định đi xuất khẩu lao động

Bạn đang quan tâm và có mong muốn đi xuất khẩu lao động? Cần lưu ý một số nội dung sau để đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho bản thân.

• Tránh công ty môi giới lừa đảo: Nhiều người xấu đã lợi dụng tâm lý muốn xuất cảnh nhanh của người lao động mà đã viết nên những “bánh vẽ” và lời quảng cáo hấp dẫn. Hệ luỵ là nhiều bạn mất tiền nhưng chờ lâu, công việc không như giới thiệu hoặc thậm chí là mất tiền mà không đi được. Vì vậy, hãy tìm hiểu kỹ và chọn công ty tin cậy (có hồ sơ pháp lý, có kinh nghiệm lâu năm, đã có lao động xuất cảnh thành công, chi phí minh bạch không có phát sinh). Và tuyệt đối không đóng phí khi chưa có hợp đồng rõ ràng.
• Tìm hiểu kỹ chi phí đi XKLĐ: Nên chọn công ty có chi phí minh bạch, không thu phí bất hợp lý. Lựa chọn đơn hàng đi xuất khẩu lao động có mức chi phí phù hợp với điều kiện tài chính bản thân
• Chuẩn bị tâm lý và kỹ năng sống: Cuộc sống ở nước ngoài khác biệt, đi kèm với áp lực môi trường mới- công việc mới là cảm giác xa nhà, xa người thân. Bởi vậy, bạn cần thích nghi và tự lập để có thể vượt qua giai đoạn bỡ ngỡ ban đầu.

Trên đây chúng tôi đã giải thích cho bạn cụ thể Xuất khẩu lao động là gì? Đây là cơ hội để bạn cải thiện thu nhập, tích lũy kinh nghiệm, trải nghiệm và mở rộng cơ hội việc làm. Tuy nhiên, để thành công, bạn cần chọn đơn vị phái cử uy tín, nắm rõ quy trình, chuẩn bị đầy đủ hành trang về hồ sơ, sức khỏe và tinh thần. Nếu bạn đang quan tâm đến xuất khẩu lao động, có thể liên hệ Trung Tâm Nhân Lực để được hỗ trợ.